02c. Stamboom familie de Nooij (vervolg)

 

10a De broers en zusters van Marie Snoek-de Nooij, weduwe van Govert Johannes Snoek

 

10a DE  BROERS  EN   ZUSTERS   VAN  MOEDER (= Marie Snoek-de Nooij, geb 1893, weduwe Govert Johannes Snoek)

 

1. Oom Piet, geboren te Ede, 1883; overleden te Ede, 1934;

     getrouwd met

     Tante Marie Mulder, overleden te Ede, 1973

Gereformeerd; oom was de oudste firmant van NV Verffabriek MACOSTAN te Ede. Deze naam was ontleend aan de voornamen van de echtgenotes van de drie firmanten: tante Marie, tante Costera en tante An.

     Hun kinderen, alle geboren te Ede:

1. Henk, 15-1-1913; gescheiden van Henny van Voorst.                   Overleden - Ede 1974 

         (tweeling)

     2 Wim    15-1-1913; gehuwd met Bep Melissen.                                Overleden - Ede 1975

3. Marie, 1914; gehuwd met  Jan van Ark.                                  Overleden -Ugchelen 1989
4. David, 1916;      gehuwd met   Wimke van Nes.                                              - Ede.
5. Menno Anthonie, 1919 gehuwd met Atie Weyland.   Overleden - Ede, 1983
6. Zwerus;     gehuwd met Tinie Veenendaal.                                             - Bennekom
7. Jan Andries; gehuwd met Edna Thomson            - BRD.
8. Piet, 6-5-1928 Overleden - Ede:  op 11-8-1953 verdronken tijdens vakantie.

 

2. Tante Bets (Johanna Elisabeth), geboren 1884;                overleden te Barneveld 1951;

     getrouwd op 13-06-1912 met

     Oom Hendrikus Wilms, geb dd...   te Schoonebeek;    overleden te Barneveld op 15-5-1953,

     Gereformeerd; oom was architect te Barneveld.

     Hun kinderen; geboren te:

1. Utrecht : Barend, 27-6-1913;                                                      - Malden, Overl 26-10-1994

                       gehuwd met Baukje Tamminga                                     (overleden 1983)

2. Ede :   Rie, 8-10-1914, terwijl oom Hendrikus was gemobiliseerd.

                       Gehuwd geweest met Fred Derksen.                               - Nw. Zeeland

3. Oegstgeest: Geesje, 10-10-1916; ongehuwd;

                            verpleegster en maatschappelijk werkster.                   - Voorthuizen; overl 20-4-1994

     4 Oegstgeest: Wil H. 27-8-1919;

                         gehuwd met Annie Gortworst, Zaandam.                        - Nw. Zeeland

5. Oegstgeest: Henk, 14-4-1922; gehuwd met Du van Aken.             - Barneveld.
6. Oegstgeest: Johan, 29-12-1924; gehuwd met W.F. Leusink.          - Voorthuizen

 

3. Oom Zwerus, geboren 1886,                                           overleden 1964, te Ede;

     getrouwd met

     Tante Costera Cozijnsen, geboren 11-5-1887.    Sinds 1977  in Verpleeghuis te Veenendaal,

                                                                            waar ze op 5-2-1986 overleed

Gereformeerd. Oom was de tweede firmant van NV Verffabriek MACOSTAN. Tot hun verdriet bleef hun huwelijk kinderloos; oom Piet en oom Jan noemden elk één van hun zoons naar oom Zwerus; oom Ko en tante An noemden hun vierde dochter naar tante Costera.

 

4.  Oom Jan, geboren 1887; overleden te Bennekom op 11 mei 1940, getroffen door een "verdwaalde kogel" na een luchtgevecht;

     getrouwd met

     Tante Cor Weeda, geboren 21-7-1889 te Oud-Beierland; overleden 10-4-1967 te Bennekom.

Gereformeerd; oom Jan had een smederij in Bennekom en was bovendien erg goed in het boren van putten, in de wijde omtrek. Na zijn overlijden is het bedrijf voortgezet door drie van zijn zoons en sinds 1984 door twee van zijn kleinzoons.

     Hun kinderen, alle geboren te Bennekom:

1. Wim, gehuwd met Martha Rijksen.                                       Overleden ......   - Bennekom
2. Paulien P., 16-03-1920; gehuwd met Roet Brussen (7-5-1916); - Badhoevedorp

                                    overleden 29-4-1984. Dochters: Dini (1944) en Elly (1951).

3. Marietje, overleden plm. 2 jaar oud, door aangeboren hartgebrek.
4. Paul,      gehuwd met Bertie Klein Nibbelink.                                                   - Bennekom.
5. Zwerus, gehuwd met Beryl Finlay; kinderen: Juliana & Alan.                      - Australië.
6. Henk, gehuwd met Dicky Kraan.                                                                  - Leiden.
7. Piet, gehuwd met  Johanna Hunink.                                                            -  Bennekom.

     8 Nel,         gehuwd geweest met Joop de Wilde.                                                  - Apeldoorn.

     9  Bep,       gehuwd met  Joop Langkamp.                                                             - Canada.

     10 Gré,       gehuwd met Gary de Vlieger.                                                          - Canada.

11. Corry, 1935; gehuwd met Ab te Bokkel.                                                     - Spankeren.

 

Bijschrift foto’s (album van tante Rie): Oom Jan de Nooij, 6 jaar ouder dan moeder (= Marie Snoek-de Nooij, geb 1893, weduwe van Govert Snoek) kwam op 11 mei 1940 om door een ‘verdwaalde kogel’. Een ramp voor tante Cor Weeda en hun 10  kinderen: het jongste kind, Corry, was pas 5 jaar! Evenals de verdere familie deed ook moeder wat ze kon. Een speciale band had ze met Paulien, met Zwerus en met Bep, die nog een poosje bij ons in huis geweest is. Na haar emigratie (Canada) stuurde ze nog gezinsfoto’s.

 

Bij een artikel uit 1990 over ‘Citizen of the year’ schreef tante Rie: Wat zou moeder zich hebben verheugd over dit bericht: Gré ‘Citizen of the year’, op nominatie van haar oudere zus Bep. Allebei wisten ze het ‘kwade te overwinnen door het goede’

Op de pagina is een kleine foto geplakt met bijschrift : Nel, Corry en Gretha (Nu Margaret de Vlieger), Bennekom, ca 1940)

Reden voor de nominatie is haar hulp gedurende 30 jaar aan meer dan 60 kinderen .

 

5.  Tante Mien. geboren te Ede, 1889; overleden te Ede 1968, in hetzelfde huis, waarin ze werd geboren:     

Torenstraat 5, inmiddels afgebroken.

          Gereformeerd; ongehuwd; verzorgde haar ouders met hulp van de twee inwonende zussen Cor en Anna, die allebei hun werk

          buitenshuis hadden. Ze was een lieve, gastvrije vrouw met veel fantasie.

 

6.   Oom Hendrik, geboren 14-12-1891;                                                 overleden te Heelsum, 28-04-1977;

     getrouwd te Utrecht, op 11-11-1920, met 

     Tante Anna Brünink, geboren 01-03-1892;                 overleden te Heelsum op 13-10-1965.

Gereformeerd; oom was jarenlang ouderling; zijn zoon Wim later ook. Ze hadden een schilders- en later ook glazeniersbedrijf  bij hun woning aan de Ottoweg te Heelsum. Van alle familieleden woonden zij het dichtste bij; daardoor waren er zeer veel contacten tussen hun gezin en het onze. De laatste 10 a 12 jaar van moeders leven kwam oom Hendrik elke zaterdagochtend bij haar, meestal per fiets; wat heeft moeder veel gehad aan die bezoeken!

     Hun kinderen, alle geboren in Heelsum:

1. Coos (Jacoba Maria), 7-9-1921; maatschappelijk werkster; ongehuwd. - Utrecht
2. Jan, 9-5-1923; ongehuwd. Sinds 19.. in een gezinsvervangend tehuis.                              - Apeldoorn
3. Rie (Maria Jacoba); Gehuwd met Berend Wilms.                              - Weiteveen

          Hun kinderen: Roelie; Anneke; Gert Jan; Peter; Marijke.

4. Wim; in 1955 gehuwd met Bep Wilms; - Heelsum

          zij zetten het  schildersbedrijf van oom Hendrik voort.

          Hun kinderen: Anke; Gerdien; Henk; Berend Jan; Idelette.

5. Willemien (genoemd naar tante Mien); gehuwd met Hans Mieras.                                  - A'dam.

          Hun kinderen: Mark; Mirjam; Anne Jan; Hester.

6. Ko (genoemd naar oom Ko); gehuwd geweest met Joke Koole.               -'s-Hertogenbosch

          Hun kinderen: Rachel; Wouter; Mariken; Jan Justus; Tobias.

 

7.   Oom Wim, geboren 1895;                                overleden te Oosterbeek 1984;

     getrouwd met

     Tante Riek Velthuis, die overleed in 1949. Oom Wim hertrouwde in 1950 met

     Tante Hermien Buter, geboren 14-6-1905.

Oom had een garagebedrijf in Arnhem, later in Oosterbeek. Van alle kinderen van opa en opoe de Nooij was hij de enige, die niet kerkelijk meelevend was - tot groot verdriet van de hele familie. Na zijn tweede huwelijk is dat veranderd; toen kon de familie danken!

     Hun kinderen, geboren in Arnhem:

1. Roelien, 1926; Ongehuwd; onderwijzeres, o.a. aan BLO-school Haarlem. Overleed 1966.
2. Rie, 1928; onderwijzeres. Gehuwd geweest met Mauk Sanders.                            - Oosterbeek
3. Henny, ; onderwijzeres. Gehuwd met Cor Moolenaar.                                         - Nw.Zeel

    

8.   Oom Ko, geboren te Ede, 10-1-1897;                         overleden te Ede, 7-10-1984;

     getrouwd te Gorcum, op 31-1-1923, met

     Tante An Snoek, geboren 23-2-1899,  de jongste zus van vader (= Govert Snoek)

Oom Ko was de jongste firmant van NV Verf fabriek MACOSTAN. Hij begon al vroeg met kerkelijk werk, als leider van de Knapenvereniging. Later o.a. ouderling. Ook in de maatschappij zeer actief: hij was gemeenteraadslid; bestuurslid van bejaardencentrum "Het Maanderzand" en initiatiefnemer van museum OUD EDE. Samen met tante An stond hij altijd klaar om te helpen!

Hij behoorde tot de eerste auto-bezitters in de omgeving en het was iets gewèldigs als wij eens met hem mee mochten rijden; iedereen op school wist, dat wij een oom hadden met een auto!   (Zie verder familiekroniek Snoeken).

9.   Tante Cor, geboren te Ede, 3-10-1898.                       Overleden  13 maart 1994, Ede

Bleef na het overlijden van opoe (1928), opa (1944), tanta Anna (1949) en tante Mien (1968) alleen over in het ouderlijk huis, Torenstraat 5. Omstreeks 1969 kon ze de flat in de Louise Henriëttelaan betrekken en een nieuw begin maken; in 1971 werd de woning in de Torenstraat afgebroken en de hele omgeving gerenoveerd.

In 1931 haalde tante Cor het diploma apothekersassistente en werkte met genoegen in drogisterij "Het Gouden Kruis", Grotestraat, Ede (een onderdeel van MACOSTAN), tot aan haar pensioen.

Sinds het sterven van oom Ko, in 1984, is ze de laatst-overgeblevene van de 12 kinderen, die haar ouders kregen.

          Ze bleef ongehuwd, maar heeft veel contacten met neven en nichten en betekent ook veel voor hen.

10.   Tante Anna, geboren te Ede, 1900; overleden te Ede 1949 aan een hersentumor.

          Ze woonde in haar ouderlijk  huis, Torenstraat 5 met haar zussen Mien en Cor; alle drie bleven ze ongehuwd.

Ze was boekhoudster bij MACOSTAN; zij was vooral degene, die de moed erin hield bij haar zusters, toen Mr. Hackett daar was ondergedoken, 1944-1945.

 

 

Levensbericht tante Cor (Cornelia de Nooij), bij de begrafenis van Cor uitgesproken door Johan Snoek (Govertzoon)

 

Ruim vijf jaar geleden waren we hier in "het Maanderzand" ook bijeen, zij het in een heel andere zaal: we vierden toen de negentigste verjaardag van tante Cor met haar.

Ieder heeft  zijn of  haar  eigen  herinneringen  aan haar.  Van het  volgende  is een deel aan de meesten van ons wel bekend, maar niet alles.

Ze  werd geboren,  nog  volop  in de  vorige eeuw. Het gezin  telde  elf  kinderen (eigenlijk   twaalf   maar   één   meisje   was   al  overleden):   zes   jongens   en   vijf meisjes. Cor hoorde bij de jongsten.

De   jongens   mochten - na   de   lagere   school - een   vakopleiding  volgen; de meisjes  niet. Er  was geen geld voor,  dus  een  meisje ging helpen  in de huishouding.   Tante   Cor   hield   veel   van   haar   vader   maar   ze  heeft   hem   dit   wel

kwalijk genomen.

Grootmoeder  de Nooij  werd  getroffen  door  een  beroerte   (zoals  dat   toen  nog heette)  en  bleef  éénzijdig  verlamd.  Dochter  Cor   verzorgde  haar,  jaren  lang. Daarna  heeft   ze   (betaald   uit   eigen  spaarpot)  de  opleiding   tot   apothekers-

assistente   gevolgd.  In   korte   tijd   behaalde   ze   het   diploma;   toen  verdiende ze haar eigen  inkomen  in drogisterij Het Gouden Kruis.

 

Ze   had   wel   willen   trouwen,   maar   het   is   er   niet   van   gekomen.   Soms   is   ze daar  bitter  over  geweest, maar  ze  is  er niet  door  verzuurd en  later   is  ook de bitterheid verdwenen.

Ze had een  ijzersterk geheugen en  was scherpzinnig. Soms  kon  ze geprikkeld reageren,  vooral als ze  migraine  had. Daar heeft ze jarenlang onder geleden. Later werd ze veel milder. 

Toen haar  oudere  zuster,   tante Mien,  ziek werd heeft  ze ook die  jaren  lang verzorgd.   Zij zelf had  een  zwakke  gezondheid;   de    reeks   van    kwalen   en operaties die  ze onderging vormt  een  lange  lijst.  Kort geleden  zei een arts

tegen  haar:  "U  bent  een  sterke  vrouw".  "Dat  heeft  nog  nooit   iemand  gezegd tegen mij!", was haar antwoord.

 

Ze zei eens: "Ouderen moeten denken aan de drie b's: belangstelling, beweging en buitenlucht". Op zondag wandelde ze twee keer naar de kerk, tot op hoge leeftijd. Toen dat toch te veel werd, viel de middagdienst af maar dan luisterde ze naar de Ikon radio-dienst: "Dan hoor je ook nog es wat anders".

 

Ze had zelfkritiek. De drie zusters Mien, Cor en Anna hadden aan het eind van de tweede wereldoorlog een Engelse onderduiker gehad. Tante Cor zei: "Van ons drieën was ik de minst dappere, maar omdat ik Mien en Anna overleefd heb, krijg ik nu de eer en de erkenning; die komen me eigenlijk niet toe." Ik heb toen geantwoord: "Jawel, tante; maar ook U hebt toen Uw leven in de waagschaal gesteld; en U hebt die eer en erkenning niet gezocht." "Dat is ook zo", zei ze en haar hart was gerust.

 

Haar vermogen om te luisteren groeide met de jaren. Haar aandacht voor en meeleven met de ander waren echt. Ze luisterde, en later bad ze dan voor degeen die haar bezocht had. Dat zag ze als haar taak.

Ze was gelovig, al jong. Dank zij haar "bovenmeester" Eijgenraam, die onrecht recht-gezet had; en door een preek van ds. Kropveld over de tekst: "Wie tot Mij komt zal Ik geenszins uitwerpen". Ze was vroom, maar niet zeurderig of eng-bekrompen.

Ze vond, dat de Gereformeerden zich met de Hervormden hadden moeten verenigen in 1951, toen de nieuwe Hervormde Kerkorde werd aangenomen. Ze bad voor een oecumenisch project in de nieuwe: wijk. Op vrijdag bad ze voor de dominees, "want die beginnen dan aan hun preek te werken". Al vond ze wel, dat ze daar wat éérder aan zouden mogen beginnen.

 

Ze had me gevraagd, om in haar uitvaartdienst een levensbericht te geven. Sindsdien zei ze soms iets met een bepaalde nadruk, alsof ze bedoelde: "Dat moet je beslist zeggen". Zo over de eerste vraag van de catechismus over "de enige troost":

"Omdat ik zowel in leven als in sterven het eigendom ben van Christus".

En uit het oude doopsformulier:

"En als we soms uit zwakheid in zonde vallen, dan moeten we aan Gods genade niet twijfelen, noch in de zonde blijven liggen". Daar had ze steun aan.

 

Ze was - jaren lang nog - gelukkig met haar flatje. De laatste maanden werd ze met liefde verzorgd in "het Maanderzand". Namens haarzelf en namens de familie betuig ik daarvoor onze waardering en dank.

 

Van de neven en nichten stonden met name Zwerus van oom Piet en Tini, met Piet van oom Jan en Johanna, in de voorste linie. "Eigen kinderen hadden het niet beter kunnen doen", zei tante Cor. Tijdens haar leven is ze soms alleen geweest, maar niet in de nacht van het sterven.

 

Kort vooor het einde vroeg ze of me: “Als ik sterf, zul je dan om me treuren?"

Ik heb geantwoord: "Ja tante, ik zal bedroefd zijn en ik zal U ook missen. Toch zal ik ook dankbaar zijn voor Uw lange en gezegende leven."

 

Daar was ze het mee eens: "Een lang en gezegend  leven".

Moge ook haar nagedachtenis  tot  zegen zijn.

Ede,  17  maart   1994.

Uit de dagboeken1911- 1917 van Moeder   (Marie de Nooij, later gehuwd met Govert Snoek)

Ede, 25 december 1911.

Op 1 October zou ik als naar gewoonte naar Arnhem gaan, maar moest een nieuw abonnement hebben. Maar het was verkeerd aangevraagd, werd me aan Ede (dorp) verteld en het moest nu ƒ 24.- kosten in plaats van ƒ 8.00. Nu, dat wou ik niet; ook omdat ik met Januari toch van betrekking veranderen zou. Doch er was niets aan te doen. Slot van rekening was, dat besloten werd dat ik dan voor die drie maanden maar in Arnhem in den kost zou gaan. Nu ging ik 's middags naar Juffr. Bollinger in de Hommelstraat heel dicht bij Mr. Schut en kwam daar al spoedig mee accoord voor ƒ 5.00 per week. Maar hoewel nu de vorige maand mijn salaris met ƒ 2.50 verhoogd was, zoodat ik nu ƒ 12.50 per maand verdiende was dat op den duur toch te kostbaar. Daar moest heel wat geld bij. Ik ging dan van 's Zaterdags tot 's Maandags naar huis. Dus nu had ik meteen een mooie gelegenheid om Mr. Schutt de betrekking op te zeggen. Nu, dat deed ik dan ook maar. Hij antwoordde niet anders dan: "O zoo! Nou, daar is dan niets aan te doen." Nu bleef ik 's avonds tot 9 uur in den winkel.

Op Woensdagvoormiddag 25 October zegt Junior:

"En hoe bevalt het je nu?"

"Och, dat gaat wel", was 't antwoord, "'t is toch maar voor 3 maanden dus ik zie zo precies niet."

"En hoeveel moet je daar nu geven?"

"Vijf gulden per week."

"Nou, dat is ook niet weinig. Je kunt genoeg minder terecht. Eén advertentie in het Advertentieblaadje en je bent klaar."

Maar ik zei, dat ik het die drie maanden maar volhouden wou, omdat er in iedere week heel wat geld bij moest.

"Ja, dat zal wel. Hoeveel moet er wel bij?"

"Nu, iedere week toch ƒ 3.00."

"Zoo zoo, ja dan wordt het wel wat te duur."

Ik dacht, dat het nu afgelopen was, maar jawel, 's middags komt hij bij mij in de personeelskamer en vraagt: "Marie, ben je al klaar met een nieuwe betrekking?"

"Nee Mijnheer, maar ik ben wel met iemand in correspondentie". Dat was waar want ik had op een advertentie uit "De Standaard" geschreven; maar ik heb nooit gehoord van die man.

Toen zegt Junior: "Dan zijn we tot een voorstel gekomen. We hebben gezien dat je je best doet, dat je goed vooruit komt, en dat je je plicht doet. En nu hebben wij als Christenen ook nog andere plichten te vervullen en je bent ze tot hiertoe nagekomen." Enfin, ik kreeg zoo'n hele preek en ook een prijsje en het slot was "We hadden gedacht je ƒ 20.- per maand te bieden. Dan kon je naar een goedkoper pension uitzien en er Zaterdag thuis over spreken." En toen maakte hij 's middags een advertentie klaar, liet het de volgenden morgen de loopknecht wegbrengen en vroeg of ik hem de aanbiedingen wou laten zien omdat hij de menschen nogal veel kende.

Toen heb ik uit de 17 aanbiedingen één uitgezocht van Juffr. Peeckel.

Toen ik er kwam en een beetje vertelde hoe het ermee stond bood ze me voor ƒ16.00 per maand kost en inwoning aan wat ik blijde aannam. En 's Zaterdags kwam ik thuis en ze wisten nog nergens van; dus ik kon aan het vertellen komen.

' s Maandags heb ik gezegd tegen Junior dat ik zijn aanbieding aannam en met 1 November ging dat in.

In de maand November moesten we balans opmaken en kregen toen dat afgelopen was allemaal ƒ 2.50 extra. Dus die maand verdiende ik ƒ 22.50.

Dit nog: toen ik die kaart van het spoor niet meer kon krijgen dacht ik: nu loopt alles verkeerd. En nu we daar achter staan kunnen we niet anders zeggen als: wat heeft God alles boven bidden en denken welgemaakt. Ik mag hier bij Juffr. Peeckel ook 's middags aan tafel lezen uit den Bijbel wat ook heerlijk is.

 

Ede, 5 Maart 1912.

... Tegenwoordig krijg ik van alles wat ik hier in Ede verkoop 15% dus dat is een mooie bijverdienste. Nu kan ik eindelijk zelf de kost verdienen, behalve de kleding. Maar als ik nu weer eens opslag krijg kan ik dat ook. Dus dat is heerlijk...

 

Ede, 27 April 1913.

... Ja, ik heb op 2 Januari ontslag gevraagd. Maar een week later bood Junior me 550 gulden per jaar en dan ieder jaar 50 gulden verhooging. Nu was ik thuis overeengekomen, dat ik me voor 6 jaar wel kon verbinden, maar dan voor 700 gulden en 50 gulden per jaar verhooging. Dus 550, daar dacht ik niet over, ik wou het doen voor ƒ 700 en dan wat meer vrij. Nu, dat was goed, dan zou ik 's Zaterdags om 12 uur vrij zijn. Hij zou een contract opmaken en dan was het klaar. Maar daar zegt hij vrijdags dat z'n vader er niet mee accoord ging. Hij wou niet dat ik 's Zaterdags zoo vroeg vrij was. En 700 gulden per jaar dat was ƒ 58.25 per maand was ook niet noodig, ƒ 55.00 was genoeg. En ƒ 25.00 per jaar verhoging had ik als het allerminste genoemd, maar "de ouwe heer" vond beter per jaar 2 gulden per maand, d.i. 24 gulden en niet 25 verhooging. Dat vond ik zoo vreeselijk gierig dat ik meteen al besloten was, me aan iemand die zóó gierig was niet te verbinden... Met mijn gezondheid gaat het intusschen heel langzaam vooruit. Voor zoover ik zelf na kan gaan zijn het zenuwen, 'k Ben nu met Dr. Wouters aan het dokteren en ik geloof wel dat het me helpt. Voorlopig blijf ik echter nog thuis.

 

Hoorn, 19 April 1914.

Ja, wéér Hoorn, doch niet lang meer. Ik heb mijn betrekking n.l. opgezegd. 't Schijnt dat ik het nog niet weer kan volhouden. Althans dezelfde verschijnselen doen zich weer voor als in het vorig jaar in Arnhem, als: moeheid, plotseling erg heet worden, en al zulk soort dingen, 'k Ben nu weer onder behandeling van Dr. Wouters. Maar het is gelukkig niet zoo ernstig en 't kan best terecht komen, zegt de dokter. Nu ben ik van plan om Zaterdag 30 Mei weg te gaan uit Hoorn en dan naar huis te gaan. Veertien dagen later ga ik dan D.V. als hulpzuster naar een Badhuis voor Minvermogenden te Zandvoort. Daar is Juffr. Heinecken Directrice van. Het duurt tot 30 September. Ik ben daar dan zonder salaris, maar krijg alles wat ik noodig heb gratis. Ook moet ik katoenen japonnen en witte schorten dragen...

Heden is het een week geleden dat ik hier belijdenis des geloofs aflegde in het midden der gemeente des Heeren, en ik dank God, dat Hij mij die genade schonk...

 

Zandvoort, 2 Aug. 1914.

... Dinsdag j.l. vertelde Zr. Heinecken onder het theedrinken dat we waarschijnlijk een groote Euopeesche oorlog tegemoet gingen, en nu...? Servië en Oostenrijk zijn al aan 't vechten. Rusland en Duitschland eveneens en nu, op dit oogenblik, ligt Engeland met zijn vloot voor Vlissingen, om door ons land naar Duitschland te gaan. Alle soldaten, die met verlof waren, zijn opgeroepen, en daaronder waren ook Zwerus en Hendrikus... (broers van Marie de Nooij , Ria snoek jr)

De levensmiddelen stijgen ontzettend in prijs. Zout kost heden 24 cent per pond, suiker 40 cent, enz. In verschillende plaatsen zijn de kruidenierswaren niet meer te krijgen. De winkels zijn leeggekocht en gesloten... Ik zou wel graag willen weten of Hendrik nu ook uit Brussel zal moeten komen en of Piet soms niet mee hoeft omdat hij bij 't Roode Kruis ... Doch morgen zal ik wel van alles hooren, in de verjaarsbrieven. Wat is het toch anders verschrikkelijk om een oorlog te beleven. Doch we zijn allen in Gods hand en zonder Zijnen wil zal zelfs geen haar van ons hoofd gekrenkt worden. Toch, als de oorlog voortduurt en onze mannen werkelijk in den strijd moeten, dan zou ik wel graag thuis willen zijn...

 

Zandvoort, 13 Sept. 1914.

Tot op heden is alles voor ons land nogal meegevallen; tenminste gerekend wat er verwacht werd toen ik de vorige maal hierin schreef. Toen schreef ik, heel overhaast: "De Engelse vloot ligt voor Vlissingen" en "Morgen worden alle weerbare mannen opgeroepen". Dat was gelukkig beide niet waar. Alles was natuurlijk weer overdreven. Ook zijn de levensmiddelen na enkele dagen weer voor de gewone prijs verkocht.

 

Leiden, 6 Juni 1915 (als hulp voor tante Bets, daar oom Hendrikus gemobiliseerd was)

... Na de mobilisatie zal ik denkelijk nog een poosje in 't manufactuurvak gaan, en dan zal ons winkel-ideaal misschien na verloop van een jaar of twee in vervulling gaan. Vader is bezig, grond te kopen van de gemeente: hoek Grootestraat - Nieuwe weg...

 

Gorcum, 11 Nov. 1915.

In Augustus ben ik één week bij Betje geweest, die nu in Vreeland woont. De dag dat ik thuiskwam ging Mina met een verlof van drie weken logeren te Den Haag enz., o. a. ook bij de familie Snoek, hier ter stede. Die hebben hier een zaak in manufacturen; en omdat in die tusschentijd de grond voor onze winkel gekocht was, wilden we graag, dat ik daar dan een poos kon zijn, om met etaleeren enz. op de hoogte te komen. Nadat Lina later bij ons gelogeerd had, is dat voor elkaar gekomen. Ik ging als volontaire voor ƒ 20.- per maand en ben in de kost bij J. F. de Nooij voor 30 gulden. Maar wat gebeurt!

... Maar het slot is, dat ik gisteren Govert beloofd heb om, indien de familie geen bezwaren had, zijn vrouw te worden. Nu is hij vanmorgen naar Ede gegaan. . .

 

Gorcum, 12 Nov. 1915.

... Nu, de uitslag is niet ongunstig. Maar ze vinden het thuis toch wel jammer!  Voor de anderen kan het me minder schelen, maar voor Mien is ' t een heele tegenslag. De kennismaking schijnt van beide kanten nogal aangenaam geweest te zijn... Vader heeft gezegd, dat ze mij Maandag wel bescheid zouden geven. 't Is erg jammer, dat er zooveel plannen door in duigen vallen, maar daarom kan ik er toch moeilijk van af zien. Het is voor ons beiden een zaak des gebeds geweest en we vertrouwen en geloven, dat het in des Heeren gunst is.

Gorcum, 22 Nov. 1915.

... Vorige week was ik van Zaterdag tot Maandag thuis. Zaterdagavond hebben vader en moeder hun volle toestemming tot onze verloving gegeven. Alleen wilden ze mijzelf eerst er eens over spreken, omdat Govert verloofd geweest is met een ander. Maar daar het voor mij geen beletsel is, heel veel van hem te houden, kon het voor hun geen bezwaar zijn dat ze erin toestemden... Ik ga hoe langer hoe meer van Govert houden; ik hoop, dat de Heere ons kracht geeft om altijd eerlijk en oprecht tegenover elkander te zijn.

 

Ede, 16 Januari 1916.

Op 7 Dec. zijn Govert en ik naar huis gegaan om onze verloving publiek te maken. Nelly en Hendrik Snoek waren er ook, en toen heeft vader in 't midden van de familiekring zijn toestemming gegeven... Ik zal nu thuisblijven tot we D.V. gaan trouwen.

 

Ede, 9 April 1916.

... Het is nu Vrijdag jl. een week geleden dat Govert hier kwam. Hij bracht groot nieuws. Was eerst steeds het plan dat D.V. pas a.s. Nieuwjaar de zaak van juffr. Snoek door Govert en Johan zou worden overgenomen, nu kwam Govert vertellen, dat dit feit a.s. 15 April reeds zou plaats hebben. Ik schrok er eigenlijk een beetje van, want onze trouwplannen staan daarmede in het nauwste verband. Govert zou nu heel graag a.s. Augustus of September trouwen. Ik zag daar vreselijk tegenop. Maar nadat we Vrijdagavond, onder een flinke wandeling, alles eens hadden besproken, het vóór zowel als het tegen., kon ik niet anders als God danken, die onzen weg zoo voorspoedig maakt...

 

Gorinchem, 3 Augustus 1917.

Aan de gewoonte om op m'n verjaardag hierin te schrijven wil ik toch nog getrouw blijven. En wat kan ik dan anders schrijven als van een groot en rijk geluk; heerlijker dan ik ooit had kunnen vermoeden...

Onze huwelijksreis stelden we uit tot nu 6 weken geleden. Toen zijn we per fiets naar Maastricht en Valkenburg geweest, waar we veel genoten hebben.. ... 1 Februari van dit jaar werd onze zaak omgezet in een Naamloze Vennootschap, door welke de zaak van de Heer Duetz te Leerdam werd aangekocht. Govert en Johan zijn er de directeuren van. En nu 2 dagen geleden is de zaak van Braakman te Haarlem er ook bijgekomen. ' t Gaat dus erg goed met de zaken. ... wat ik gekregen heb: van m'n liefste een zeldzaam mooi, mat gouden horloge met armband...